Ekspozycja muzealna, Warszawa ul. Świętojerska 12

soboty i niedziele g. 15–18
grupy na telefon: 502 421 944

Armenian exhibition, Warsaw Świętojerska 12

Saturdays and Sundays 3–6 p.m.
groups – +48 502 421 944

Թանգարանային ցուցադրությունշ

շաբաթ և կիրակի օրերին՝ 15–18
այցելությունների համար
զանգահարել +48 502 421 944

SKARBNICA POLSKICH ORMIAN

UWAGA! na życzenie naszych gości zmieniliśmy godziny otwarcia wystawy! Zapraszamy do zwiedzania stałej ekspozycji muzealnej SKARBNICA POLSKICH ORMIAN w każdą sobotę i niedzielę od 15:00 do 18:00, przy ulicy Świętojerskiej 12. Grupy powyżej 5 osób w dowolnych terminach...

FUNDACJA KULTURY i DZIEDZICTWA ORMIAN POLSKICH w kwietniu tego roku, obchodzi siedemnastą rocznicę powołania do działania przez ówczesnego ordynariusz katolików obrządku ormiańskiego w Polsce J.E. ks. kardynała Józefa Glempa. Od 17 lat sprawujemy pieczę nad spuścizną...

Kalendarz Fundacji Kultury i Dziedzictwa Ormian Polskich – 2024

Drodzy Czytelnicy! Na rok 2024 przygotowaliśmy kalendarz prezentujący kolejne portrety polskich Ormian   Autorem tekstów jest profesor Andrzej A. Zięba, autorką szaty graficznej Elżbieta Łysakowska, nad jakością tekstów polskich czuwała Lidia Molak, tłumaczenia...

Ormiańskie pochówki na warszawskich Powązkach

Chcemy przypomnieć Państwu, że w naszym Archiwum Polskich Ormian znajduje się specjalne okno Cmentarz_Powązki w którym mamy możliwość odnalezienia miejsc pochówku Ormian na warszawskich Powązkach. Znajdziecie tam Państwo lokalizację na planie cmentarza, fotografię...

GALERIE ZDJĘĆ

NASZE PUBLIKACJE

Symeon Polski (Simeon Lehacy), Zapiski podróżne, w tłumaczeniu z języka ormiańskiego i opracowaniu Hripsime Mamikonyan.

Tom 4. Pomniki dziejowe Ormian polskich

Symeon Lehacy – urodzony ok. 1584 r. w Zamościu w rodzinie ormiańskiej, przybyłej do Polski z Kaffy na Krymie. Kopista ksiąg, śpiewak kościelny, kleryk, podróżnik, nauczyciel, literat. W wieku lat 24 wyruszył w pielgrzymkę do miejsc świętych chrześcijaństwa. Podróż trwała 12 lat.

Hripsime Mamikonyan – tłumaczka Notatek – w streszczeniu m. in. pisze tak: Podstawowego materiału biograficznego dostarcza jego główne dzieło – Zapiski podróżne. Zawarł w nim swoją autobiografię i cenne informacje na temat krajów, które zwiedził. Warto podkreślić fakt, że autor w sposób szczególny interesował się Ormianami i szczegółowo opisywał ich życie. Zazwyczaj podawał konkretną liczbę ormiańskich domów we wszystkich miejscach, gdzie był. Symeon pragnął przysporzyć rozrywki czytelnikom zainteresowanym odległymi krajami. Jednak podstawowym jego celem było dostarczenie informacji tym, którzy, tak jak on, będą podróżować po świecie. Zamierzał stworzyć poradnik dla ormiańskich pielgrzymów po miejscach świętych. Jest to jedno z nielicznych dzieł w serii literatury pielgrzymkowej napisanych z perspektywy człowieka Wschodu.

Rozmowa z Hripsime Mamikonyan, którą przeprowadził Andrzej Gliński ukazała się 53 numerze Awedisu https://ormianie.pl/files/53_Awedis.pdf pod tytułem Marco Polo z Zamościa.

Wydawcą jest Fundacja Kultury i Dziedzictwa Ormian Polskich w Warszawie oraz Księgarnia Akademicka w Krakowie.
Publikacje do nabycia w:
Księgarni Akademickiej w Krakowie https://akademicka.com.pl/

W planie jest jeszcze: tom 5 – Podróż do Polski i innych krajów, w których żyją wygnańcy z miasta Ani autorstwa Minasa Bżyszkianca oraz tom 6 – Nowy Aliszan.

Opis projektu, autorstwa Moniki Agopsowicz, jest opublikowany w 5 numerze czasopisma Lehahayer (2018), s. 291.

 

 

 

Zapisy sądu duchownego Ormian miasta Lwowa za lata 1564-1608 w języku ormiańsko-kipczackim w opracowaniu Edwarda Tryjarskiego

Z serii "Pomniki dziejowe Ormian polskich". Tom 1

Narodowy Program Rozwoju Humanistyki

 

 

 

 

 

Kalendarz 2023. Lwowski Ewangeliarz ze Skewry

Kalendarz 2023 – Lwowski Ewangeliarz ze Skewry
Jak co roku, od roku 2009, Fundacja Kultury i Dziedzictwa Ormian Polskich wydała Kalendarz na 2023 rok, zatytułowany „Lwowski Ewangeliarz ze Skewry”. To już piętnasta, tym razem trójjęzyczna edycja, popularyzująca wiedzę o Ormianach i ich historii. I tak w roku 2023, każdy miesiąc ilustruje jedna z kart Ewangeliarza, którego kopistą i iluminatorem był niejaki Grigor. O Ewangeliarzu opowiada prof. Krzysztof Stopka i prof. Małgorzata Smorąg-Rózycka. Tłumaczenia tekstów na język ormiański dokonał Hayk Hovhannisyan, a angielski – Marek Woźniczko. Koordynacja projektu należała do Marii Ohanowicz-Tarasiuk, a stroną graficzną Kalendarza, nieprzerwanie od początku, zajmuje się Elżbieta Łysakowska. Sfinansowane z dotacji Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji.
Niestety nie uniknęliśmy omyłki, którą niniejszym, posypując sobie głowę popiołem, prostujemy: na stronie 13 w tytule sprawozdania z działalności FKiDOP jest napisane: w roku 2019, powinno być: w roku 2022.
Zespół Fundacji

 

 

 

 

 

AKTUALNOŚCI

Film „Ostatni warsztat” z Oskarem

Film „Ostatni warsztat” zdobył Oskara w kategorii Najlepszy krótkometrażowy film dokumentalny. Tytułowy warsztat to wyjątkowe miejsce na mapie Los Angeles, w którym występuje grupa lutników i innych w zwykłych rzemieślników naprawia instrumenty muzyczne. W filmie poznajemy historię czworga z nich. Jeden z nich jest m.in. Steve Bagmanyan – stroiciel zastosowany do pianinami i fortepianami, jednocześnie kierownik warsztatu – ormiański uchodźca z Azerbejdżanu. Opowiada o masakrze Ormian w Baku i swojej ucieczce: „Byłem małym ormiańskim chłopcem, mieszkałem w Baku. Moi matka nie mogła sobie działać, że może się wydarzyć jakaś tragedia, ponieważ byli przyjaciółmi, sąsiadami, z którymi mieszkaliśmy obok siebie przez tyle lat. I nikt nie przypuszczał, że wybuchnie wojna. W latach 1986-1987 zaczęto wypędzać wszystkich Ormian z Baku.”
Artykuł w j. ormiańskim: https://www.vaticannews.va/…/hy-the-last-repair-oscar.html
https://www.youtube.com/watch?v=xttrkgKXtZ4&t=2083s

Rok 2024 – Światowym Rokiem Zbigniewa Herberta

Rok 2024 – Światowym Rokiem Zbigniewa Herberta
– obchodzony na całym świecie
pod patronatem UNESCO.
Zbigniew Herbert (1924 – 1998)

W 2024 roku przypada setna rocznica urodzin Zbigniewa Herberta – wybitnego poety, eseisty, dramaturga, krytyka sztuki i podróżnika, półkrwi Ormianina. Syn Bolesława i Marii z domu Bałaban, urodzony we Lwowie, gdzie w 1943 uzyskał maturę na tajnych kompletach. Edukację kontynuował w lwowskim konspiracyjnym Uniwersytecie Jana Kazimierza na wydziale polonistycznym. Po 1945 roku, w Krakowie, studiował na Uniwersytecie Jagiellońskim na Wydz. Ekonomicznym i w Akademii Sztuk Pięknych. Kontynuował studia prawnicze na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu, gdzie uzyskał tytuł magistra praw. W Gdyni pracował w Narodowym Banku Polskim, w Oddziale Gdańskiego Związku Literatów Polskich, potem w Muzeum Okręgowym w Toruniu, również jako jako nauczyciel w szkole podstawowej.
Publikował recenzje z wydarzeń teatralnych, muzycznych, z wystaw plastycznych w “Słowie Powszechnym i w “Przeglądzie Powszechnym”. Na życie zarabiał również sporządzając kwerendy biblioteczne i bibliografie, był też płatnym krwiodawcą. Dopiero po 1956, kiedy w związku z tzw. odwilżą mógł poświęcić się pracy literackiej, wówczas zadebiutował tomem wiedzy “Struna światła”.
Zbigniew Herbert nie był w stanie przystosować się do ponurych realiów i atmosfery PRL. Mimo problemów udaje mu się uzyskać paszport, co pozwoliło na podróżowanie, a było jego pasją. W latach 1958 a 1960 podróżował przez Wiedeń po Francji, Włoszech i Anglii.

czytaj dalej…

Orient w Skarbnicy Polskich Ormian – spotkanie II

9 marca miało miejsce 2. w tegorocznym cyklu spotkanie pod hasłem “ORIENT w Skarbnicy Polskich Ormian“. Tematem był wyjątkowy zbiór szat liturgicznych, jaki znajduje się pod opieką Fundacji Kultury i Dziedzictwa Ormian Polskich. Konserwatorki tkanin Małgorzata Podkańska również historyk sztuki, i konserwatorka Ewa Soszko-Dziwisińska od dłuższego czasu sygnalizowały wyjątkowość tego zasobu, było to impulsem do pokazania go szerszemu gronu odbiorców. Na sobotnim spotkaniu była okazja do obejrzenia kilkunastu wybranych obiektów – felonionu z 1600 roku, kilku ornatów i kapy, oraz mniejszych obiektów, takich jak velum, stuły i manipularze. Opowieść o pochodzeniu i historycznych uwarunkowaniach powstawania tkanin z jakich szyte były ormiańskie szaty liturgiczne, była dla wszystkich słuchaczy fascynująca. O tym głównie opowiadała p. Małgorzata Podkańska, ciekawostki z zakresu technik tkackich, powstawania pewnych efektów, jak np. mora, dopowiadała druga z pań – Ewa Soszko-Dziwisińska. Prelegentki poza szczegółami niezwykle zawiłej techniki tkackiej, tłumaczyły symbolikę pewnych elementów i wzorów pojawiających się w tkaninach. Słuchacze mieli sporo pytań, na które otrzymywali ciekawe i wyczerpujące odpowiedzi. To spotkanie było poświęcona szatom z okresu od XIV do XVIII wieku – co odpowiadało hasłu spotkania, czyli ORIENT. W tym okresie dominowały tkaniny pochodzące z Persji, krajów Lewantu a nawet z Japonii. Panie zaznaczyły ogromne zasługi Ormian, którzy w tamtym czasie trudnili się handlem i produkcją tych wyjątkowych i niezwykle kosztownych tkanin.

czytaj dalej…

Wizyty w Skarbnicy Polskich Ormian

W sobotę, 9 marca naszą ekspozycję muzealną odwiedziła pani Barbara Orłowska – wnuczka brata ostatniej ksieni Panien Benedyktynek Ormiańskich we Lwowie. Pani w tym roku kończy 90 lat i coraz częściej wraca pamięcią do lat swojego dzieciństwa i młodości. Wspominała więc swoją ciocię, Bronisławę Orłowską, która w zakonie przyjęła imię Elekta. Pani Barbara pamięta ją jako troskliwą ciocię, która pięknie grała na fortepianie, wspominała też przeżycia które skłoniły Bronisławę do wstąpienia do klasztoru ormiańskich benedyktynek. Pani Barbara, która zachowała swoje panieńskie nazwisko – Orłowska, obiecała przejrzeć rodzinne pamiątki i udostępnić nam te, dotyczące ksieni Elekty, do skopiowania dla naszego Archiwum.

Tego dnia nie zamykały się drzwi naszej Skarbnicy Polskich Ormian, było sporo gości i to szczególnie zainteresowanych tym o czym nasza ekspozycja opowiada.

mot

Studenci orientalistyki w Skarbnicy Polskich Ormian

Wśród gości odwiedzających ostatnio Skarbnicę Polskich Ormian byli studenci Wydziału Orientalistycznego Uniwersytetu Warszawskiego (studiują w Studium Europy Wschodniej) pochodzący z: Białorusi (dwaj), Armenii i Uzbekistanu (tego ostatniego nie ma na zdjęciu). Zwrócili uwagę na język kipczacki, którym Ormianie posługiwali się w Polsce (głównie we Lwowie i Kamieńcu) do około XVII wieku. Poznali także serię “Pomniki Ormian polskich” wydawaną przez historyków z Krakowa – Krzysztofa Stopkę i Andrzeja Ziębę w ramach Narodowego Programu Rozwoju Humanistyki prowadzonego przez Fundację Kultury i Dziedzictwa Ormian Polskich. Dawida z Armenii zainteresowało ponadto nasze czasopismo “Awedis”. Studenci z Białorusi z dumą mówili o pasach kontuszowych wyrabianych w dobrach Radziwiłłów. Przy tej okazji dowiedzieli się o niezwykłej publikacji Fundacji ANIV, o której pisaliśmy: „Маджарские. Армянский род в истории Беларуси” („Madżarscy. Ormiański ród w historii Białorusi”). Zapraszamy ponownie, na nasze Spotkania w Skarbnicy Polskich Ormian. mag

O r m i a ń s k a niedziela 3 marca

Zapraszam na Mszę św. ormiańską
3 marca, w 4. niedzielę Wielkiego Postu
godz. 11.00 w kaplicy MB ul. Łazienkowska 14.
* * *
To doroczny odpust w naszej parafii Centralnej,
pod wezwaniem św. Grzegorza z Nareku.
* * *

Będziemy modlić się także za naszego ordynariusza
Ormian katolików w Polsce, kard. Kazimierza Nycza
w dniu jego patrona (4 marca – św. Kazimierza).
* * *

W sobotę, 9 marca o godz. 12.00
Fundacja Kultury i Dziedzictwa Ormian Polskich
zaprasza na prelekcję o konserwacji szat liturgicznych
znajdujących się pod jej opieką i na wyjątkowy pokaz
niektórych z nich. To drugie z cyklu Spotkań
w Skarbnicy Polskich Ormian,
Warszawa, ul. Świętojerska 12.
* * *
Z pamięcią w modlitwie
Józef Naumowicz

Wirtualny Świat Polskich Ormian