Արդեմ Պատապուտյանը եւ Դեյվիդ Ջուլիուսը դարձել են բժշկության ոլորտում Նոբելյան մրցանակակիրներ: Մրցանակը նրանք ստացել են «ջերմաստիճանային և սենսորային ռեցեպտորների հայտնաբերման» համար:
Հայազգի Արդեմ Պատապուտյանը մոլեկուլային կենսաբան և նյարդակենսաբան է «Scripps Research»-ում, Լա Խոյա, Կալիֆորնիա:
«Ինչպե՞ս են առաջանում նյարդային ազդակները, որպեսզի կարողանանք զգալ ջերմաստիճանը և ճնշումը: Այս հարցը պարզաբանվել է այս տարվա Նոբելյան մրցանակակիրների կողմից»,– նշված է մրցանակի հիմնավորման մեջ։
Դեյվիդ Ջուլիուսը օգտագործել է կապսաիցին՝ չիլի պղպեղից ստացված կծու միացություն, որն առաջացնում է այրման զգացողություն ՝ մաշկի նյարդային վերջավորություններում ջերմությանը արձագանքող սենսորը հայտնաբերելու համար:
Արդեմ Պատապուտյանն օգտագործել է ճնշմանը զգայուն բջիջներ՝ մաշկի և ներքին օրգանների մեխանիկական գրգռիչներին արձագանքող սենսորների նոր դաս հայտնաբերելու համար:
«Ջերմությունը, սառնությունը և հպումը զգալու մեր ունակությունը էական նշանակություն ունի գոյատևման համար և կազմում է մեզ շրջապատող աշխարհի հետ մեր փոխգործակցության հիմքը: Մեր առօրյա կյանքում այդ զգացողություններն ակնհայտ են մեզ համար, բայց ինչպե՞ս են առաջանում նյարդային ազդակները, որպեսզի մենք կարողանանք զգալ ջերմաստիճանը և ճնշումը: Այս հարցը պարզաբանվել է այս տարվա Նոբելյան մրցանակակիրների կողմից», – նշված է այս տարվա մրցանակի հիմնավորման մեջ։
«Մրցանակակիրները կարևոր պակասող օղակներ են բացահայտել մեր զգայարանների և շրջակա միջավայրի միջև բարդ փոխգործակցության մեր ըմբռնման մեջ»,– հավելել է Շվեդական ակադեմիան մրցանակի հիմնավորման մեջ։
Լուս.՝ HUFFAKER/AP,
նկարը՝ Նիկոլաս Էլմեհեդի
Ավելի հետաքրքիր տեղեկություններ՝ ONET_wiadomości կայքում։