GALERIE ZDJĘĆ
NASZE PUBLIKACJE
Symeon Polski (Simeon Lehacy), Zapiski podróżne, w tłumaczeniu z języka ormiańskiego i opracowaniu Hripsime Mamikonyan.
Tom 4. Pomniki dziejowe Ormian polskich
Symeon Lehacy – urodzony ok. 1584 r. w Zamościu w rodzinie ormiańskiej, przybyłej do Polski z Kaffy na Krymie. Kopista ksiąg, śpiewak kościelny, kleryk, podróżnik, nauczyciel, literat. W wieku lat 24 wyruszył w pielgrzymkę do miejsc świętych chrześcijaństwa. Podróż trwała 12 lat.
Hripsime Mamikonyan – tłumaczka Notatek – w streszczeniu m. in. pisze tak: Podstawowego materiału biograficznego dostarcza jego główne dzieło – Zapiski podróżne. Zawarł w nim swoją autobiografię i cenne informacje na temat krajów, które zwiedził. Warto podkreślić fakt, że autor w sposób szczególny interesował się Ormianami i szczegółowo opisywał ich życie. Zazwyczaj podawał konkretną liczbę ormiańskich domów we wszystkich miejscach, gdzie był. Symeon pragnął przysporzyć rozrywki czytelnikom zainteresowanym odległymi krajami. Jednak podstawowym jego celem było dostarczenie informacji tym, którzy, tak jak on, będą podróżować po świecie. Zamierzał stworzyć poradnik dla ormiańskich pielgrzymów po miejscach świętych. Jest to jedno z nielicznych dzieł w serii literatury pielgrzymkowej napisanych z perspektywy człowieka Wschodu.
Rozmowa z Hripsime Mamikonyan, którą przeprowadził Andrzej Gliński ukazała się 53 numerze Awedisu https://ormianie.pl/files/53_Awedis.pdf pod tytułem Marco Polo z Zamościa.
Wydawcą jest Fundacja Kultury i Dziedzictwa Ormian Polskich w Warszawie oraz Księgarnia Akademicka w Krakowie.
Publikacje do nabycia w:
Księgarni Akademickiej w Krakowie https://akademicka.com.pl/
W planie jest jeszcze: tom 5 – Podróż do Polski i innych krajów, w których żyją wygnańcy z miasta Ani autorstwa Minasa Bżyszkianca oraz tom 6 – Nowy Aliszan.
Opis projektu, autorstwa Moniki Agopsowicz, jest opublikowany w 5 numerze czasopisma Lehahayer (2018), s. 291.
Metryka katedry ormiańskiej we Lwowie za lata 1635-1732 w opracowaniu Krzysztofa Stopki (część kipczacka) i Marcina Łukasza Majewskiego (część polska i łacińska)
Z serii "Pomniki dziejowe Ormian polskich". Tom3
Narodowy Program Rozwoju Humanistyki
Zapisy sądu duchownego Ormian miasta Lwowa za lata 1564-1608 w języku ormiańsko-kipczackim w opracowaniu Edwarda Tryjarskiego
Z serii "Pomniki dziejowe Ormian polskich". Tom 1
Narodowy Program Rozwoju Humanistyki
Kalendarz 2023. Lwowski Ewangeliarz ze Skewry
Kalendarz 2023 – Lwowski Ewangeliarz ze Skewry
Jak co roku, od roku 2009, Fundacja Kultury i Dziedzictwa Ormian Polskich wydała Kalendarz na 2023 rok, zatytułowany „Lwowski Ewangeliarz ze Skewry”. To już piętnasta, tym razem trójjęzyczna edycja, popularyzująca wiedzę o Ormianach i ich historii. I tak w roku 2023, każdy miesiąc ilustruje jedna z kart Ewangeliarza, którego kopistą i iluminatorem był niejaki Grigor. O Ewangeliarzu opowiada prof. Krzysztof Stopka i prof. Małgorzata Smorąg-Rózycka. Tłumaczenia tekstów na język ormiański dokonał Hayk Hovhannisyan, a angielski – Marek Woźniczko. Koordynacja projektu należała do Marii Ohanowicz-Tarasiuk, a stroną graficzną Kalendarza, nieprzerwanie od początku, zajmuje się Elżbieta Łysakowska. Sfinansowane z dotacji Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji.
Niestety nie uniknęliśmy omyłki, którą niniejszym, posypując sobie głowę popiołem, prostujemy: na stronie 13 w tytule sprawozdania z działalności FKiDOP jest napisane: w roku 2019, powinno być: w roku 2022.
Zespół Fundacji
O FUNDACJI
Fundacja Kultury i Dziedzictwa Ormian Polskich została powołana dekretem Ordynariusza Kościoła katolickiego obrządku ormiańskiego w Polsce, Józefa kardynała Glempa Prymasa Polski 7 kwietnia 2006 roku. Obecnie funkcję ordynariusza i jednocześnie fundatora pełni JE ks. kard. Kazimierz Nycz.
Myślą przewodnią Fundacji jest to, że Ormianie zawsze byli i są ważną częścią historii i kultury Polski.
Przedmiotem zainteresowania Fundacji są armenika, mające związek z Ormianami polskimi: druki, rękopisy, fotografie, szaty liturgiczne, naczynia liturgiczne, obrazy, sprzęty i pamiątki. Armenika te konserwujemy, ewidencjonujemy, a ponadto digitalizujemy fotografie i dokumenty, identyfikujemy stare fotografie oraz gromadzimy, czyli przyjmujemy w depozyt, przyjmujemy jako dar.
Fundacja rozwinęła szeroką działalność edukacyjną, badawczą, konserwatorską i popularyzatorską. Powodem powołania Fundacji była pilna potrzeba objęcia opieką zaniedbanych zbiorów pochodzących z obszaru dawnych dziewięciu parafii ormiańskokatolickich na Kresach oraz z rozproszonych archiwów rodzinnych.
W celu udostępniania zbiorów stworzone zostało Wirtualne Archiwum Polskich Ormian (WAPO). Dzięki uprzejmości Naczelnej Dyrekcji Archiwów Państwowych Fundacja korzysta ze Zintegrowanego Systemu Informacji Archiwalnej (ZoSIA) i z www.szukajwarchiwach.gov.pl , gdzie zamieszczamy opracowane inwentarze i kopie cyfrowe materiałów archiwalnych.
Najważniejsze efekty działalności Fundacji:
1. Publikacje: Ormiańska Warszawa, Ormiańska Polska, Arcybiskup ormiański Józef Teodorowicz. Wybitny polski kapłan, kaznodzieja i mąż stanu (wraz z płytą z oryginalnymi nagraniami), Stepana Lisicjana Z przeszłości Armenii, Derenika Demircziana Wartanidzi tom I i II, Ormianie Polscy. Kultura i dziedzictwo (wspólnie z Biblioteką „Lehahayer”), Ormianie polscy w opisach i obrazach, Marcina Ł. Majewskiego Węgrzy, Szkoci i Ormianie, Zbigniewa Manugiewicza i Jerzego Tustanowskiego U podnóża Owidiusza. Rozkwit i zagłada wspólnoty kuckiej nad Czeremoszem, tomy z serii “Pomniki dziejowe Ormian polskich”: Zapisy sądu duchownego Ormian miasta Lwowa za lata 1564–1608 w języku ormiańsko-kipczackim w opracowaniu prof. Edwarda Tryjarskiego, Jasachy gminy Ormian lwowskich za lata 1598-1638 w języku ormiańsko-kipczackim w opracowaniu Krzysztofa Stopki, mapa Ormianie na ziemiach Królestwa Polskiego i Wielkiego Księstwa Litewskiego od wieku XVI do XVIII, 14 edycji kalendarzy.
2. Czasopismo „Awedis”, ukazujące się od 2007 roku.
3. Wystawy: „Wielki zapomniany. Arcybiskup ormiański Józef Teodorowicz (1864-1938) – wybitny polski kapłan i mąż stanu”, „Z widokiem na Ararat. Losy Ormian w Polsce” (wspólnie z Domem Spotkań z Historią), „Noc Muzeów 2019”, „Kobiety z pastorałami” (wspólnie z Muzeum Archidiecezji Warszawskiej).
4. Konserwacja: szaty liturgiczne (Fundacja posiada w swoich zbiorach unikatową kolekcję szat); obrazy (benedyktynki); księgi rękopiśmienne i starodruki; stare fotografie. A także zabytki przy katedrze ormiańskiej we Lwowie: kaplica „Golgota” i kolumna św. Krzysztofa.
5. Zachowanie dziedzictwa kulturowego: miejsca pamięci (tablica Teodorowicza); wirtualny cmentarz powązkowski z lokalizacją grobów warszawskich Ormian i ich potomków (Ormiańskie Stare Powązki); indeksacja pochówków Ormian polskich i rodzin spokrewnionych na Cmentarzu Łyczakowskim we Lwowie; drzewo genealogiczne polskich Ormian i ich potomków; indeksacja ormiańskich ksiąg metrykalnych z zasobu archiwum Fundacji oraz innych archiwów; chór amatorski ; ormiańska wikipedia www.Wiki.Ormianie.pl
6. Działalność naukowa w projekcie “Pomniki dziejowe Ormian polskich” w ramach Narodowego Programu Rozwoju Humanistyki.
7. Spotkania środowiskowe oraz udział w różnych inicjatywach kulturalnych i historycznych (np. Festiwal Kultury Kresowej, Ormianie wracają do Piotrkowa, doroczne obchody rocznicy Ludobójstwa Ormian).
Współpracujemy z wieloma organizacjami i instytucjami w Polsce i na świecie.
W nowej siedzibie Fundacji, przy ul. Świętojerskiej 12, powstaje pierwsza w Polsce ekspozycja muzealna poświęcona polskim Ormianom
„Thesaurus Armenorum. Skarbnica Ormian”. Jej otwarcie planowane jest do końca 2021 roku.
Dotacje celowe przekazali nam od początku naszego istnienia, w ramach konkursów: Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji, Minister Edukacji i Nauki, Minister Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu, Samorząd Województwa Mazowieckiego, Wojewódzki Konserwator Zabytków, Naczelna Dyrekcja Archiwów Państwowych, Fundacja Teresy Sahakian, Miasto Stołeczne Warszawa, Muzeum Historii Polski, Fundacja Calouste’a Gulbenkiana, Senat RP, Uniwersytet Jagielloński, Miasto Piotrków Trybunalski, Miasto Zamość.
Otrzymujemy też darowizny od osób prywatnych.
Za wszelkie wsparcie bardzo dziękujemy!
Działalność Fundacji opiera się na pracy wolontariuszy; nie mamy pracowników.
Darowizny na cele statutowe można kierować na nr konta: 35 1600 1462 1890 8960 3000 0001 (BNP PARIBAS).
Strona www.dziedzictwo.ormianie.pl jest finansowana z dotacji Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji
