Jaki jest ten tytułowy rodzinny dukt wyjaśniają książki Piotra Pinińskiego – od Ostatniego Sekretu Stuartów przez Dziedzica Sobieskich aż po najnowszą, wydaną (na razie?) tylko po angielsku Bonnie Prince Charlie (Śliczny Książę Karolek).
„Członkowie mojej rodziny zawsze zdawali sobie sprawę, że moja prababka w trzecim pokoleniu była naturalną córką księcia de Rohan”, pisze Piniński we „Wprowadzeniu” do Ostatniego sekretu Stuartów. I nie byłoby w tym nic nadzwyczaj wyjątkowego, gdyby nie fakt, że tą córką była Maria Wiktoria la demoiselle de Thorigny (1779–1836), prawnuczka Jakuba VIII / III, pretendenta do tronu Szkocji / Anglii oraz Marii Klementyny Sobieskiej, wnuczki króla Jana III. Maria Wiktoria poślubiła Pawła Antoniego Nikorowicza, z którym miała syna Antyma (1804–1852), a wśród wnucząt – Julię Teresę Nikorowiczówną (1833–1893), wydaną za mąż za Leonarda Pinińskiego. Stąd już tylko trzy pokolenia do autora książek – Piotra Pinińskiego. Tę rodzinną układankę – pełną intryg najwyższego politycznego szczebla, tajemnic, szyfrowanych listów, wreszcie rodzinnych radości i dramatów – zestawia autor-potomek Stuartów w starannie i przekonująco udokumentowany obraz umieszczony w kontekście epoki.
Wątek rodzinny jest jednym z kilku przedstawionych w książkach Pinińskiego. Najważniejszym z nich jest historia księcia Karolka – Karola Edwarda Ludwika Jana Kazimierza Sylwestera Seweryna Marii Stuarta (1720–1788) – pretendenta do tronu brytyjskiego jako Karola III, syna wspomnianego wyżej Jakuba VIII / III.
Polskie i ormiańskie wątki są w tej historii obecne, przeplatając się z polityką, finansami i koligacjami rodzinnymi monarchów i arystokratów. O ile w książkach mowa jest o majętnej i wpływowej rodzinie Nikorowiczów, o tyle w jednym z artykułów uzupełniających ostatnią publikację, „Bishop Giorgio Lascaris and the Stuarts”, Piniński przedstawia sieć powiązań rodzinno-towarzysko-finansowo-usługowych wokół Laskarysa-teatyna – Stuartów, Radziwiłłów z Augustynowiczami, Madżarskim i Nikorowiczami, z ormiańskim Lwowem i ormiańskim Kościołem na jego początkowej drodze ku unii z Rzymem.
Każde kolejne wydanie książki dostarcza nowych, źródłowych informacji i wiele nowych ilustracji. I tak Bonnie Prince Charlie zawiera ponad sto pięćdziesiąt ilustracji, a wśród nich portret Karolka, który, znajdując się w prywatnej kolekcji, był nieznany szerszej publiczności aż do 2018 r., kiedy został zakupiony przez Fundację Pinińskich. mag
Książki Piotra Pinińskiego
– Ostatni Sekret Stuartów. Dzieci Karoliny księżnej Albany (Wydawnictwo DiG, 2001) – The Stuarts’ Last Secret: The Missing Heirs of Bonnie Prince Charlie (Tuckwell Press, 2002)
– Bonnie Prince Charlie: A Life (Amberley Publishing, 2010) – Dziedzic Sobieskich. Bohater ostatniej wojny o niepodległość Szkocji (Zysk i S-ka Wydawnictwo, 2013)
– Bonnie Prince Charlie. His Life Family Legend (Śliczny Książę Karolek. Jego życie rodzina legenda, National Museums Scotland, 2022).
Artykuł opublikowany po ukazaniu się Bonnie Prince Charlie – „Bishop Giorgio Lascaris and the Stuarts” (Biskup Jerzy Lasakrys i Stuartowie, „The Jacobite” nr 173, 2023).
Przypominamy również rozmowę, którą z Piotrem Pinińskim przeprowadził Andrzej Gliński na łamach “Awedisu” w 2020 r.
