AKTUALNOŚCI

Romuald Karaś jest reportażystą i publicystą związanym początkowo z Puławami i Lublinem, gdzie pisał dla lokalnych gazet, w tym dla „Sztandaru Ludu”. Był dziennikarzem m.in. w „Tygodniku Kulturalnym”, czy „Walce Młodych”, a także autorem słuchowisk, audycji radiowych i programów telewizyjnych. Zapiski ze współczesności był to cykl audycji, w których słuchacze mają możliwość zaznajomienia się z gościem programu – bohaterem tygodnia. Pisarze, artyści, naukowcy snują biograficzne wspomnienia lub dzielą się przemyśleniami i refleksjami na temat różnych zjawisk współczesnego świata. Tutaj reportażysta przywołuje bogatą historię Armenii opisaną przez Mojżesza z Chorenu, zwanego „ormiańskim Herodotem” i wskazuje na rolę religii chrześcijańskiej w ormiańskiej historiozofii. W tej samej audycji radiowej wspomina spotkanie z spotkanie i wynikłą z niego przyjaźń z genialnym szachistą. Nagranie pochodzi z 2006 roku i znajduje się w zasobach “NINATEKI”. Zamieszczamy link do odsłuchania audycji: ninateka.pl

W zeszycie 2(58) kwartalnika Przegląd Wschodni, znajdujemy tekst Marcina Tyszki, który omawia działalność parafii ormiańskokatolickiej w Stanisławowie. Pełny tytuł artykułu to: “Przed zagładą; Z dziejów Parafii Ormiańskokatolickiej w Stanisławowie w ostatnich latach jej istnienia”. Marcin Tyszka, m.in. na podstawie dokumentów dostępnych w Fundacji Kultury i Dziedzictwa Ormian Polskich, omawia najważniejsze wydarzenia z życia parafii, kreśli jej wizerunek w ostatnich latach niepodległości i czasu okupacji. Przytacza informacje o stałych nabożeństwach ale i o odbywających się uroczystościach związanych z kalendarzem liturgicznym. Przytacza relacje z najważniejszych wydarzeń, m.in. z koronacji obrazu Matki Boskiej Łaskawej w 1937 roku, które było wyjątkową uroczystością w życiu parafii i miasta Stanisławowa. Z zamieszczonego tekstu widzimy jak lata okupacji wpłynęły na wymuszoną redukcję działań, w dużej mierze ograniczających się do nabożeństw błagalnych, i mszy w intencjach “o szczęśliwy powrót…”. Autor zauważa ogromne zaangażowanie działających tu duszpasterzy, mimo utrudnień jakie rodziły się w związku z tragicznymi czasami.
W tym samym numerze Przeglądu Wschodniego Dariusz Maciak przygotował kronikę najważniejszych wydarzeń z lat 2016-2018, jakie miały miejsce w różnych ośrodkach w Polsce, a związanych z obchodami 650. rocznicy wydania przywileju z 1367 r., dla polskich Ormian przez króla Kazimierza Wielkiego.

Urodzona w 1942 r. we Lwowie, ochrzczona w katedrze ormiańskiej przez ks. infułata Dionizego Kajetanowicza. Mając zaledwie kilka miesięcy utraciła ojca, który został uwieziony w KL Auschwitz, a następnie zginął w styczniu 1945 r. w “Marszu Śmierci”. Po wojnie, jak wielu Ormian lwowskich, zamieszkała w Gliwicach. Ukończyła studia w Akademii Medycznej. Czynnie zaangażowana w życie parafii ormiańskokatolickiej i Związek Ormian w Polsce im. Ks. Abpa Józefa Teodorowicza

Córce, Drogiej Koleżance, Ani Olszańskiej
składamy wyrazy najszczerszego żalu i współczucia.

Pogrzeb odbędzie się w piątek 15 maja br. o g. 11.00
na Cmentarzu Centralnym przy ul. Kozielskiej 120 w Gliwicach.

Zespół Fundacji Kultury i Dziedzictwa Ormian Polskich

Majowy numer magazynu historycznego Mówią Wieki poświęcony został Ormianom w Rzeczypospolitej.
Jednym z autorów zamieszczonych artykułów jest Jakub Kopczyński, redaktor naczelny wydawanego przez Fundację Kultury i Dziedzictwa Ormian Polskich kwartalnika “Awedis”.

Redakcja magazynu, z powodu wyjątkowej sytuacji w jakiej aktualnie wszyscy się znajdujemy – proponuje: e-wersję dostępną na ekiosk.pl i nexto.pl
– wysyłkę egzemplarzy na terenie całej Polski, kontakt: prenumeratamw@gmail.com

Dzięki projektowi internetowemu EtoRetro.ru, odwiedzamy Mohylów Podolski, mamy wyjątkową okazję, aby zobaczyć na mało znanych, starych fotografiach, ormiański kościół katolicki Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny. Parafia w Mohylowie-Podolskim została powołana w 1742 roku. Przez kilka dziesięcioleci był katedrą ordynariatu mohylewsko-podolskiego ormiańskich katolików. Historia ordynariatu mohylewsko-podolskiego związana jest z trzecim rozbiorem Polski, kiedy lwowska archidiecezja ormiańskokatolicka, została terytorialnie podzielona granicą i do zaboru rosyjskiego przyłączono – Kamieniec, Żwaniec, Raszkow, Balta, Mohylów-Podolski. Siedzibą Ordynariatu początkowo był Kamieniec Podolski, przeniesiony z czasem do Mohylowa-Podolskiego. Administratorem ormiańskich katolików w Mohylowie-Podolskim i Ordynariuszem został mianowany w 1806 biskupem, mohylowski proboszcz, Józef Krzysztofowicz (ur. 1762, zm. 26 lutego 1816).
Pod względem formy architektonicznej świątynia Mohylowska jest bardzo podobna do ormiańskich kościołów katolickich w Żwańcu, Stanisławowie, Raszkowie i Tyśmienicy. W opisie kościoła ormiańskiego w Mohylowie czytamy: „Kamień i światło, średniej wielkości … nazwane na cześć Niepokalanego Poczęcia Dziewicy. Po prawej stronie głównej zakrystii znajduje się cudowna ikona Matki Bożej … ma dwie dzwonnice … ”[M. Brzyszkian, “Podróż do Polski i innych obszarów zamieszkałych przez Ormian, potomkowie mieszkańców miasta Ani”, Wenecja, 1830] samvelazizian.livejournal.com

Odsyłamy do 6. numeru czasopisma poświęconego dziejom polskich Ormian – Lehahayer, w którym ukazał się materiał Maksyma Potapenki “Ormianie Mohylowa Podolskiego w świetle materiałów V rewizji 1795 roku.

Rocznice w Wiki.Ormianie

Dzisiaj mija 119 rocznica śmierci abpa Izaaka Mikołaja Isakowicza, zwanego „Złotoustym”. Arcybiskup urodził się 6 czerwca 1824 w Łyścu, a zmarł 29 kwietnia 1901 we Lwowie. Był arcybiskupem lwowskiego obrządku ormiańskiego w latach 1882-1901, teologiem, filantropem, pisarzem, sławnym mówca i homiletykiem. Jako młody ksiądz od 1848 pełnił obowiązki kapłańskie w Tyśmienicy, po roku przeniesiony zostaje do Stanisławowa. Od 1861 powołany na stanowisko kapelana w Suczawie, skąd jako proboszcz wraca do Stanisławowa. Położył ogromne zasługi w odbudowie stanisławowskiego kościoła strawionego pożarem. Był już znany jako wspaniały kapłan, kaznodzieja i organizator. Kolejne stanowiska to: kanonik honorowy, później dziekan kapituły ormiańskiej we Lwowie, 12 stycznia 1882 jednomyślnie wybrany na stanowisko arcybiskupa lwowskiego. 1 maja 1901 r. pochowany w grobowcu na Cmentarzu Łyczakowskim we Lwowie. Biogram tej niezwykle barwnej postaci na naszej stronie Wiki.Ormianie

Szanowni Państwo,

24 kwietnia to symboliczna data dla mniejszości Ormian. Tego dnia obchodzimy rocznicę ludobójstwa popełnionego na ludności ormiańskiej podczas I Wojny Światowej. W 105. rocznicę Genocydu Ormian Pracownicy Departamentu zapewniają o swej pamięci. Jej międzynarodowym znakiem – od 2015 r.- jest niezapominajka (ang. forget-me-not). Kwiat- symbol, łączący w sobie potrzebę pamięci z kolorem oznaczającym smutek.
Wzajemne relacje między obydwoma narodami mogą być wzorem do naśladowania dla innych. Należy podkreślić znaczącą rolę, jaką odegrali Ormianie w historii Polski (…) wielu z nich oddało życie za jej niepodległość (…)” Uchwała Sejmu RP z 24 listopada 2017 r.
Z poważaniem,
Andrzej Sosnowski
Z-ca Dyrektora Departamentu Wyznań Religijnych oraz Mniejszości Narodowych i Etnicznych

24 kwietnia 1915

Akcja wymordowania ludności ormiańskiej rozpoczęła się 24 kwietnia 1915 r. Aresztowano i zabito większość przedstawicieli ormiańskiej inteligencji. Następnym krokiem było przesiedlenie społeczności ormiańskiej z kolejnych rejonów Turcji do Mezopotamii i Syrii. Wiązało się to z wielotygodniowymi marszami przez pustkowia i pustynie, w czasie których przesiedleńców mordowano, rabowano i torturowano. Życie straciło w sumie ponad milion Ormian. Do dziś Turcja odmawia uznania tych masowych mordów za ludobójstwo.
23.04 w programie TVP Historia, o godz. 20:00, prezentowany był film poświęcony temu tematowi.Dostępny w sieci:
https://vod.tvp.pl/video/ludobojstwo-ormian,ludobojstwo-ormian,44148784

Ks. prof. Józef Naumowicz
– duszpasterz Ormian katolików
przekazał nam następujące przesłanie:

Zachęcam, byśmy 24 kwietnia w sposób szczególny
uczcili Dzień Pamięci o Ludobójstwie Ormian.
Nie możemy, jak co roku, gromadzić się przy chaczkarach w różnych ośrodkach w Polsce (Kraków, Wrocław, Gdańsk, Warszawa, itd.), by wspólnie się modlić, złożyć kwiaty, oddać hołd ofiarom. Nie możemy przejść ulicami miast z transparentami i flagami ormiańskimi w marszach pamięci, by nieustannie przypominać o tej tragedii. Możemy jednak tę pamięć kultywować indywidualnie czy w rodzinach.
Możemy także się modlić za ofiary tej Rzezi, o pokój, ale także modlić się do męczenników ormiańskich.

Chcę przypomnieć, że mamy świętych męczenników ormiańskich:

• w 2001 r. został beatyfikowany w Watykanie przez Jana Pawła II Ignacy Maloyan ormiańskokatolicki arcybiskup Mardin w Turcji, który zginął śmiercią męczeńską. Uwięziony i straszliwie torturowany nie zgodził się przejść na islam.
  Przed rozstrzelaniem 11 czerwca 1915 r. odrzucił propozycję ocalenia życia za cenę wyrzeknięcia się swej wiary.
• w sierpniu 2015 został beatyfikowany Flawian Michał Melki, syryjskokatolicki biskup zamordowany w czasie ludobójstwa Ormian i Asyryjczyków 29 sierpnia 1915 za odmowę przejścia na islam. Uroczysta beatyfikacja odbyła się w Libanie, ceremonii w imieniu papieża Franciszka przewodniczył kard. Angelo Amat
• 23 kwietnia 2015 Ormiański Kościół Apostolski kanonizował ofiary ludobójstwa z początku XX wieku, uznając ich za męczenników. Z względu na ilość kandydatów na ołtarze była to, jak się uznaje, największa kanonizacja w dziejach chrześcijaństwa (1,5 mln. męczenników). Kanonizacji, wówczas w przeddzień setnej rocznicy tragicznych wydarzeń, dokonali w Eczmiadzynie dwaj ormiańscy katolikosi, Karekin II i Aram I, w obecności przedstawicieli innych wyznań, także przedstawicieli Kościoła Rzymskokatolickiego oraz Ormiańskatolickiego.Wspomnienie nowych świętych wyznaczono w apostolskim kalendarzu liturgicznym 24 kwietnia jako „dzień świętych męczenników, którzy ponieśli męczeńską śmierć za wiarę i ojczyznę podczas ludobójstwa Ormian”.
  Symboliczna niezapominajka – fioletowa, zarazem błękitna – niech będzie znakiem pamięci o tragedii, a zarazem o męstwie, chwale i wierze męczenników ormiańskich z lat 1915-1917, którzy zginęli za ojczyznę i wiarę chrześcijańską.

  24 IV będę się modlił indywidualnie przy chaczkarze na Skwerze Ormiańskim (Warszawa -Sadyba)
  oraz przy chaczkarze przy Świątyni Opatrzności Bożej (Warszawa- Wilanów)

  ks. Józef Naumowicz

Fundacja Polsko-Ormiańska zainicjowała wystosowanie listu do Marszałek Sejmu RP, w 15. rocznicę podpisania przez Sejm Rzeczpospolitej Polski uchwały, uznającej ludobójstwo ludności ormiańskiej, dokonanego w czasie I wojny światowej w Turcji.

Załączamy list, który został podpisany przez wiele organizacji ormiańskich działających w Polsce. List_do_SEJMU

Już jakiś czas temu, od dra Andrzeja Glińskiego otrzymaliśmy ciekawe dary, a są nimi – prezentowana na zdjęciu – moneta z Imperium Sasanidów z przełomu VI/VII wieku, półgrosz litewski z 1512 r., denar węgierski z 1579 r. oraz dwie XIX wieczne mapy Kaukazu i Iranu.
Ofiarowane przedmioty pochodzą z kolekcji dziadka ofiarodawcy – bardzo  za nie dziękujemy.