„Dama w pawich piórach” Teodora Axentowicza, pastel który przed II wojną światową był własnością Towarzystwa Zachęty Sztuk Pięknych w Warszawie, utracony podczas wojny, pojawił się na polskim rynku antykwarycznym w 2011 r., a jego odzyskiwanie trwało prawie dekadę, co dobrze ilustruje skompilowany proces restytucji dzieł sztuki. Ponieważ spadkobiercą przedwojennej kolekcji Towarzystwa Zachęty Sztuk Pięknych jest Muzeum Narodowe w Warszawie, to obraz tam właśnie trafił dzięki staraniom Ministerstwa Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu oraz współpracy z organami ścigania. Jak podaje strona www ministerstwa: Zadaniem odzyskiwania dzieł sztuki zajmuje się specjalny wydział w Ministerstwie Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu, który prowadzi katalog strat wojennych. Szef resortu kultury poinformował, że znajduje się w nim ponad 64 tys. opisanych obiektów, z czego jedynie ok. 14 tys. z nich jest sfotografowanych, natomiast pozostałe zostały jedynie opisane. „Cała reszta to wciąż białe plamy. Odzyskiwanie dzieł sztuki nadal jest bardzo trudne” – podkreślił prof. Piotr Gliński. […]Przed wojną dzieła były własnością Towarzystwa Zachęty Sztuk Pięknych w Warszawie. Ostatnia wzmianka o „Damie w pawich piórach” Teodora Axentowicza pochodzi z września 1939 roku, kiedy to obiekt został wymieniony w spisie zbiorów TZSP z adnotacją „bardzo uszkodzony”.
Do zbiorów Muzeum Narodowego w Warszawie powróciło także pięć rysunków Michała Elwiro Andriollego z cyklu ilustracji do utworu „Maria” Antoniego Malczewskiego.
mag
